|
|
||
|
| ||
● Prace ogrodowe Pogoda sprzyja jesiennym pracom na działce. Warto wykorzystać ten czas na modernizację działkowych nasadzeń. Drzewa i krzewy ozdobne oraz owocowe można sadzić aż do zamarznięcia gleby. Dużo uwagi poświęcamy teraz pracom porządkowym związanym z przygotowaniem ogrodu do zimy. Oznacza to m.in. wygrabienie grządek z resztek roślin (źródło chorób w nowym sezonie), zastosowanie nawozów organicznych (najlepszy i najtańszy jest kompost!) i mineralnych, przekopanie gleby, okrycie roślin. Więcej praktycznych rad na temat ogrodowych prac, modernizacji nasadzeń, aranżacji działki można znaleźć w miesięczniku „Działkowiec”.
● Sadzimy cebulowe Dzięki wspaniałej jesiennej aurze przedłuża się czas sadzenia roślin cebulowych. Na początku miesiąca, na wcześniej przygotowaną rabatę, możemy wysadzić jeszcze szafirki, krokusy i tulipany. Pamiętajmy, że warto sadzić je w specjalnych koszach, co ochroni je przed gryzoniami i ułatwi późniejsze wykopywanie.
● Sezon na róże Jeśli chcemy w następnym sezonie zachwycać się ich urodą i pięknym zapachem posadźmy odmiany licencjonowane – nieco droższe, ale „pewne” i z gwarantowanym efektem. Sadzonki takich róż dostaniemy już za 15 zł w sprzedaży wysyłkowej (tel. 22 101 34 34). Do wyboru mamy zarówno niezawodne odmiany róż rabatowych, jak i wielkokwiatowych, parkowych lub pnących. Więcej informacji na temat róż można znaleźć w miesięcznikach „Działkowiec” i „Mój Ogródek”. Pełna oferta przepięknych odmian – na www.dzialkowiecsklep.pl Sezon sadzenia trwa tylko do zamarznięcia gleby!
● Przeciw „kędzierzawce” Po opadnięciu wszystkich liści opryskujemy drzewa brzoskwini i nektaryny przeciw kędzierzawość liści brzoskwini. Zabieg przeprowadzamy przy słonecznej pogodzie i gdy temperatura przekroczy 7oC. Choroba ta rozwija się wiosną, powodując w sezonie wegetacyjnym zwijanie się, deformacje i przebarwienia liści. Sprawca choroby zimuje na powierzchni kory i jego zwalczanie powinno być przeprowadzone w okresie bezlistnym jesienią oraz wczesną wiosną – przed nabrzmiewaniem pąków. Zabieg należy wykonać dużą ilością cieczy roboczej, dokładnie opryskując korę brzoskwiń, jak i drzew rosnących w bezpośrednim sąsiedztwie jednym z preparatów: Miedzian 50 WP, Miedzian Extra 450 SC, Carpene 65 WP lub Syllit 65 WP.
● Owocowe w modzie Coraz modniejsza staje się uprawa własnych drzew i krzewów owocowych. Zamiast kupować w sklepie to co w nim akurat jest, sami możemy „wyhodować” to, co lubimy! Poza tradycyjnymi gatunkami warto posadzić te mniej znane, za to niezwykle bogate w witaminy i związki prozdrowtne (przeważnie ich owoców nie kupimy w sklepie!). Od października aż do zamarznięcia gleby trwa sezon zakupów i sadzenia – warto z niego skorzystać. Dobre odmiany drzew i krzewów owocowych można zamówić wysyłkowo w sklepie „Działkowca” – tel. 22 101 34 34. Kupione rośliny należy jak najszybciej posadzić i obficie podlać, a po ustaleniu się temperatury poniżej 0şC – zabezpieczyć przed mrozem. Co wybrać? Warto zwrócić uwagę na stare odmiany jabłoni, które ze swej natury mniej chorują, mają też niepowtarzalny smak i aromat oraz wartości przetwórcze (np. Koksa Pomarańczowa, Kosztela – 16,50 zł/szt.). W czasie wakacji z pewnością docenimy świeżo zebrane morele (np. odmiana Early Orange, Harcot) lub brzoskwinie (np. Reliance, Inka, Iskra – wszystkie po 18,50 za drzewko). Na wyśmienite powidła doskonałe będą śliwy Węgierki – Zwykła lub Dąbrowicka, a do zjedzenia prosto z drzewa także Opal i Amers (17,50 zł/szt.). Warto wygospodarować nieco miejsca na kilka krzewów owocowych, np. porzeczek (pienne lub krzaczaste) lub malin (polecamy odmiany powtarzające, 10 zł/szt.) albo posadzić bardziej wymagającą, ale też bardziej ekskluzywną borówkę wysoką (wybrana odmiana w cenie 13,90 zł). Można też postawić na aktinidię – tzw. polskie kiwi (cena 19,50 zł), jagodę kamczacką, której owoce zbierzemy już w maju (13,90 zł), świdośliwę, szlachetną odmianę bzu czarnego (Sampo) lub malinę czarną (5 razy zdrowszą niż czerwona!). Warto rozważyć także posadzenie innych, mniej znanych, a niezwykle cennych i oryginalnych roślin – można je obejrzeć w miesięczniku „Działkowiec” i „Mój Ogródek” oraz na www.dzialkowiecsklep.pl
● Profilaktyka Opryskujemy 5% roztworem mocznika drzewa jabłoni i gruszy oraz liście, które już opadły. Mocznik przyspieszy rozkład liści, likwidując tak źródła zarodników parcha jabłoni i parcha gruszy w przyszłym sezonie.
● Po sezonie Po zebraniu wszystkich plonów zróbmy porządek na działce i zadbajmy o żyzność gleby. Pozostawienie nieuporządkowanych grządek jest niekorzystne zarówno dla gleby, jak i uprawianych w przyszłym roku warzyw. Należy więc starannie wygrabić resztki pożniwne, które mogłyby stać się źródłem chorób i szkodników, glebę przekopać i nawieźć (najlepszy jest kompost!). Podczas przekopywania gleby wiele szkodników (pędraki, drutowce, poczwarki śmietki, połyśnicy marchwianki, miniarki porówki, piętnówki kapustnicy) zostanie zniszczona mechanicznie, inne zaś wyrzucone na powierzchnię ziemi zginą w czasie mrozów, a także zostaną zjedzone przez ptaki lub drapieżne owady.
● Darmowe nawożenie Przybywa opadłych liści i resztek roślinnych w ogrodzie. Najlepiej przeznaczyć je na kompost – najlepszy i najtańszy nawóz organiczny. Każda działka powinna być wyposażona w kompostownik. Ścięte pędy i gałęzie można rozdrobnić i również kompostować. Zamiast płacić w sklepie za kompost, zróbmy go sami – będzie tanio i ekologicznie!
● Wapnowanie Nie zawsze jest potrzebne! Wieloletnie stosowanie nawozów wapniowych bez potrzeby może przynieść więcej szkody niż pożytku. O zasadności zabiegu decyduje badanie kwasowości gleby (tanie pH-metry można zamówić tel. 22 101 34 34) i preferencje planowanych do uprawy roślin. Orientacyjnie przyjmuje się, że w większości przypadków grządki wymagają wapnowania co 3–4 lata.
● Nieproszeni goście W ogrodach sąsiadujących z lasem warto zabezpieczyć młode drzewka przed ogryzaniem przez dziką zwierzynę (sarny, zające, dzikie króliki). Najlepszym sposobem jest zakładanie na pnie perforowanych plastikowych osłon. Osłonki te chronią również drzewka przed gryzoniami (myszy i nornice). Odstraszające działanie na dziką zwierzynę mają mydełka opakowane w folię perforowaną, które zawiesza się na roślinach lub w ich pobliżu na wysokości 0,5–1,5 m.
● Karmniki dla ptaków Wystawiamy je w końcu listopada. Dokarmianie ptaków rozpoczynamy z chwilą nadejścia mrozów i kontynuujemy systematycznie przez całą zimę.
● Zabezpieczamy rośliny Nie wolno tego zrobić za wcześnie, gdy temperatura jest powyżej zera. Większość roślin należy okryć i ściółkować dopiero gdy wierzchnia warstwa gleby zacznie zamarzać. Najwrażliwsze na mróz najlepiej zabezpieczyć wysokimi kopczykami z ziemi lub trocin, a część nadziemną owinąć dopiero po opadnięciu liści. Szczególnie starannie okrywamy nowo posadzone lub przesadzane rośliny. Do zabezpieczania roślin możemy użyć agrotkaninę, słomę, karton, ale nigdy folię (uszkodzenia mrozowe, rozwój chorób kory). Pędy winorośli i jeżyny bezkolcowej zdejmujemy z rusztowań, układamy w płytkich dołkach, przysypujemy ziemią i przykrywamy słomianą matą. Winorośl można zabezpieczyć też bez zdejmowania – owija się wówczas całe krzewy matami ze słomy lub agrowłókniną.
● Zakaz spalania Pomimo wyraźnego zakazu, co roku jesienią nad ogrodami działkowymi unosi się gęsty dym. Cześć działkowców nie wie co zrobić z odpadkami (resztki roślin, ścięte gałęzie, liście) i postanawia je spalić (a przy okazji nagromadzone plastiki i inne niepotrzebne rzeczy). Proceder ten jest bardzo szkodliwy dla środowiska i naszego zdrowia, a także niezgodny z prawem. Większość gmin wprowadziła całkowity zakaz spalania na swoim terenie. Naruszenie go jest wykroczeniem i podlega grzywnie. Przy spalaniu wydziela się dużo dymu, który utrudnia oddychanie i powoduje łzawienie. Jednak największym niebezpieczeństwem są trujące substancje (furany, dioksyny) powstające w procesie spalania. Działają one mutagennie i należą do najbardziej trujących, rakotwórczych substancji. Najkorzystniejszą formą zagospodarowania odpadów organicznych, a jednocześnie najprostszym sposobem ich pozbycia się jest kompostowanie. Otrzymany kompost jest łatwo dostępnym i wartościowym nawozem organicznym.
KR PZD (a.j.)
● Kupujemy rośliny Na zakupy chodźmy z wcześniej przygotowaną listą potrzebnych roślin. Pomoże to nam uniknąć niepotrzebnych wydatków i kupić jedynie to, czego naprawdę potrzebujemy.
● Sadzimy cebulowe Możemy sadzić jeszcze szafirki, krokusy, czosnki ozdobne oraz tulipany. Głębokość sadzenia jest taka, jak trzykrotna wysokość cebulki. Cebulki warto sadzić w specjalnych koszach – ochroni to je przed gryzoniami i ułatwi późniejsze wykopywanie.
● Sezon na róże W sprzedaży są tysiące odmian, z których nie wszystkie warte są uwagi. Lepiej wybierać odmiany licencjonowane – droższe, ale za to bardziej okazałe, efektowniejsze i „pewne”. Z miesięcznika „Działkowiec” można dowiedzieć się o najciekawszych odmianach tego sezonu, które dodatkowo są wytrzymałe na mróz i nie chorują. Poza tym można je łatwo zamówić wysyłkowo (tel. 22 101 34 34) . Prawdziwymi gwiazdami ogrodu będą np. róże wielkokwiatowe. Olbrzymimi, pachnącymi, purpurowymi kwiatami zachwyci odmiana ‘Parole’. Duże, pachnące, brzoskwiniowe z czerwonymi paskami kwiaty ma ‘Speelwark’. ‘Cherry Lady’ ma kwiaty koralowe, o romantycznie karbowanych płatkach, u ‘La Perla’ są one duże i kremowe. Spośród róż pnących ‘Golden Gate’ przyciągnie uwagę obfitością pachnących, złoto-żółtych kwiatów, ‘Bajazzo’ – pomarańczowo-czerwonymi kwiatami z żółtym środkiem. Obie odmiany są odporne na choroby. Spośród róż rabatowych niskim wzrostem i różową obfitością kwiatów wyróżniają się nowości: ‘Bad Birnbach’ i ‘Maxi Vita’ – obie dodatkowo odporne na mróz i choroby; ‘Pomponella’ – o kwiatach ciemno różowych, pomponiastych, w stylu starych róż. Na żółto zakwitnie ‘Solero’, a na różowo-łososiowo – ‘Sommersonne’. Pełna oferta przepięknych odmian róż – na www.dzialkowiecsklep.pl Sezon na róże trwa do zamarznięcia gleby – warto pamiętać, że jesienna oferta materiału szkółkarskiego jest bogatsza od tej na wiosnę.
● Bieżące prace Kończą się już zbiory owoców i warzyw. Przybywa prac porządkowych związanych z przygotowaniem ogrodu do zimy. U schyłku sezonu należy zwrócić też szczególną uwagę na warzywne grządki, nawożenie roślin, modernizację nasadzeń. Doradcą w tym zakresie jest miesięcznik „Działkowiec”. Poza praktycznymi zaleceniami na temat bieżących prac w ogrodzie „Działkowiec” prezentuje też gotowe projekty np. rabat, kącików wypoczynkowych. Aby uniknąć późniejszych kłopotów lub rozczarowania warto na zakupy udać się z wcześniej przygotowaną listą. Pomocny w wyborze wartościowych roślin jest miesięcznik „Działkowiec”, który w każdym numerze prezentuje ciekawe gatunki i odmiany oraz pomysły na ich atrakcyjne zestawienia. W bieżącym numerze poleca m.in.: rośliny szczególnie pięknie przebarwiające się jesienią, pachnące jaśminy i jaśminowce, eleganckie paprocie, rośliny niebojące się mrozu, płaczące drzewa w wersji mini.
● Oczko wodne Rośliny wodne najbardziej wrażliwe na mróz (np. hiacynt wodny, topian osokowaty, niektóre grzybienie) przenosimy do ciepłych i widnych pomieszczeń, gdzie umieszczamy je w naczyniach z wodą. W miarę możliwości rozpinamy nad oczkiem siatkę, która zabezpieczy przed dostawaniem się liści do wody i ich gniciem. Jeśli nie zastosujemy siatki, trzeba będzie systematycznie zbierać liście z powierzchni wody, aby nie zdążyły opaść na dno.
● Zbiory owoców Kończymy zbiory jesiennych i zimowych odmian jabłoni, grusz, winorośli. Jabłka warto zbierać kilkakrotnie – najpierw te wyrośnięte i wybarwione. Takie jabłka są też najlepsze do przechowywania. Dodatkowo nie mogą być uszkodzone oraz muszą posiadać szypułkę. Orzechów nie zrywamy, tylko zbieramy z ziemi. Mamy wtedy pewność, że osiągnęły właściwą dojrzałość i nadają się do suszenia. Orzechy oczyszczamy i dosuszamy w ażurowych skrzynkach w przewiewnym miejscu.
● Owocowe do ogrodu Można już kupować i sadzić drzewa oraz krzewy owocowe. Do uprawy wybierajmy odmiany deserowe, smaczne, plenne, mało wrażliwe na choroby, o różnej porze dojrzewania. Drzewka powinny być szczepione na podkładce karłowej lub półkarłowej, dzięki czemu pierwsze owoce uzyskamy już w drugim roku po posadzeniu i nie będziemy musieli martwić się o zbyt duże rozmiary drzew. Kupione rośliny należy jak najszybciej posadzić i obficie podlać. Więcej na temat sadowniczych zakupów i sadzenia można przeczytać w „Działkowcu” i „Moim Ogródku”. Dodatkowo jest tam zaprezentowana jesienna oferta sprzedaży wysyłkowej (tel. 22 101 34 34) – poza tradycyjnymi porzeczkami, borówkami, malinami, starymi odmianami jabłoni, śliwami, gruszami i wiśniami, można zamówić aktinidię (polskie kiwi), aronię, jagodę kamczacką, śliwę japońską, malinę czarną (5 razy zdrowszą niż czerwona!), gruszę azjatycką i wiele innych, o które trudno w zwykłych sklepach ogrodniczych. Polecamy!
● Rośliny niezimujące w gruncie Po pierwszych przymrozkach wykopujemy dalie, pacioreczniki i mieczyki. Przed wykopaniem ścina się część nadziemną roślin ok. 10 cm nad ziemią. Rośliny wykopujemy ostrożnie, tak, aby nie uszkodzić korzeni. Warto oznaczyć je etykietami z nazwą odmiany i krótkim opisem wyglądu. Po dosuszeniu układamy je w skrzynkach i przechowujemy np. w piwnicy.
● Rozmnażamy konwalie Wykopujemy i dzielimy na trzywęzłowe odcinki kłącza konwalii. Sadzonki sadzimy na nowym miejscu, co 5 cm.
● Nie pal! Kompostuj! Jesienne liście i resztki najlepiej przeznaczyć na kompost. Najgorszym rozwiązaniem jest ich spalanie (pamiętajmy też, że w wielu gminach obowiązuje całkowity zakaz spalania, a naruszenie go podlega grzywnie). Kompostować można wszystko, wyjątkiem są niektóre rośliny porażone przez choroby. Zamiast płacić za kompost, zróbmy go sami – będzie tanio i ekologicznie!
● Po sezonie Po zebraniu wszystkich plonów zróbmy porządek na działce i zadbajmy o żyzność gleby. Pozostawienie nieuporządkowanych grządek jest niekorzystne zarówno dla gleby, jak i uprawianych w przyszłym roku warzyw. Należy, więc starannie wygrabić resztki pożniwne, które mogłyby stać się źródłem chorób i szkodników, glebę przekopać i nawieźć.
● Przed przymrozkami Pamiętajmy, aby przed spodziewanymi przymrozkami przenieść do domu na zimowanie rośliny wrażliwe na mróz – pelargonie, datury, fuksje, lantany. Pomieszczenia do zimowania powinny być jasne (wyjątek datura) i chłodne (5–10şC).
● Przedłużanie zbioru Czas zbioru warzyw można przedłużyć stosując nad zagonami np. z rzodkiewką lub sałatą różnego rodzaju osłony płaskie z folii perforowanej, agrowłókniny lub niskie tunele foliowe.
● Darmowe nawożenie Przybywa opadłych liści i resztek roślinnych w ogrodzie. Najlepiej przeznaczyć je na kompost – najlepszy i najtańszy nawóz organiczny. Każda działka powinna być wyposażona w kompostownik (funkcjonalne kompostowniki i preparaty przyspieszające kompostowanie dostępne są na www.dzialkowiecsklep.pl). Ścięte gałęzie można rozdrobnić i również kompostować. Na działce najbardziej przydatne będą rozdrabniacze o niewielkiej mocy (1,6–2,6 kW), które poradzą sobie z gałęziami średnicy do 42 mm.
● Wapnowanie Pamiętajmy, że nie zawsze jest potrzebne! Wieloletnie stosowanie nawozów wapniowych bez potrzeby może przynieść więcej szkody niż pożytku. O zasadności zabiegu decyduje badanie kwasowości gleby (tanie pH-metry można zamówić tel. 22 101 34 34) i preferencje planowanych do uprawy roślin. Orientacyjnie przyjmuje się, że w większości przypadków grządki wymagają wapnowania, co 3–4 lata.
KR PZD (a.j.)
● Konkurs „Moja Działka” To już ostatni moment na zgłoszenie swojego udziału w konkursie organizowanym przez miesięcznik „Działkowiec”. To okazja do zaprezentowania własnego ogródka i zdobycia cennych nagród o łącznej wartości 36 000! Zgłoszenia można nadsyłać do 20 września na adres: Redakcja „Działkowca” ul. Bobrowiecka 1 00-728 Warszawa. Szczegóły konkursu opublikowano w czerwcowym wydaniu „Działkowca” i na stronie: www.dzialkowiec.com.pl. Gorąco zapraszamy do udziału w konkursie wszystkich działkowców!
● Zaplanuj wiosnę Wrzesień i październik to najlepszy czas na sadzenie większości roślin cebulowych kwitnących wiosną. We wrześniu sadzimy cebulice, hiacynty, lilie, przebiśniegi, krokusy, tulipany oraz szachownice i narcyzy (ale tylko do połowy miesiąca). Warto skorzystać ze sprzedaży wysyłkowej (www.dzialkowiecsklep.pl tel. 22 101 34 34) i za niewielką kwotę stać się posiadaczem oryginalnych odmian (kilka sztuk za kilka złotych). Z roślinami cebulowymi nie należy zwlekać – kto nie posadzi ich w tym terminie, będzie je mógł oglądać wiosną tylko u sąsiada… Szukającym pomysłów na piękne wiosenne aranżacje z cebulowymi polecamy miesięczniki „Mój Ogródek” oraz „Działkowiec”.
● Od przybytku głowa nie boli... Na działkach dojrzewają owoce, warzywa oraz zioła. Warto z nich korzystać na bieżąco, a nadwyżki przetwarzać. We wrześniowym wydaniu miesięcznika „Mój Ogródek” (cena tylko 2,49 zł!) można znaleźć m.in. łatwe przepisy na dżemy, soki, owocowe ciasta, nalewki i wina. Po praktyczne rady i konkretne przepisy odsyłamy również do wrześniowego wydania „Działkowca”.
● Profilaktyka Systematycznie należy usuwać opadłe, silnie porażone liście z sąsiedztwa drzew i krzewów owocowych oraz porażone resztki po zbiorach warzyw. Ma to kolosalne znaczenie w ograniczaniu źródeł infekcji chorobami grzybowymi w tym i przyszłym sezonie wegetacyjnym.
● Ekokompost Wszystkie resztki roślinne przeznaczamy na kompost. To najlepszy, najtańszy i łatwy do zrobienia nawóz organiczny. O zaletach kompostu, a także zasadach jego prawidłowego przygotowania i stosowania można przeczytać w bieżącym „Działkowcu”.
● Apteka z ogródka Nasze działki obfitują w rośliny o działaniu leczniczym i prozdrowotnym. Warto je zbierać latem i wykorzystywać zimą na różne dolegliwości (np. przeciwkaszlowo, antybakteryjnie, rozkurczowo, na przeziębienia, dolegliwości trawienne, przeciwbólowo, moczopędnie). Z wrześniowego „Działkowca” można dowiedzieć się, jakie rośliny mają takie działanie, kiedy i jak je zbierać oraz jak utrwalać ich lecznicze właściwości robiąc susze, soki, nalewki, syropy i wina.
● Dzielenie bylin Do połowy miesiąca można jeszcze dzielić piwonie. Karpę dzieli się na kilka części ostrym nożem, tak aby każda miała co najmniej 3–5 pąków odnawiających. Przed ponownym posadzeniem na dno dołka dodaje się dobrze rozłożony obornik lub kompost. Rośliny sadzi się tak aby pąki na karpach były około 4 cm pod powierzchnią gleby. We wrześniu dzielimy też bodziszek, czyściec, dąbrówkę, fiołek, gęsiówkę, płomyk szydlasty, zawciąg nadmorski, żagwin. Więcej na temat dzielenia bylin można przeczytać w bieżącym „Działkowcu”.
● Mieczyki, dalie, pacioreczniki Po pierwszych przymrozkach należy ściąć ich część nadziemną na wysokości 10–20 cm, a podziemną wykopać i oczyścić z gleby. Kłącza pacioreczników i karpy dalii układa się w skrzynkach i przysypuje wilgotnym torfem. Podobnie postępujemy z mieczykami, choć nie są one aż tak wrażliwe na przesuszenie. Skrzynki przetrzymujemy w ciemności, w temperaturze 5–8°C.
● Balkony na jesień Warto już zmienić rośliny w pojemnikach na typowo jesienne. Sadzimy więc pięknie kwitnące wrzosy, astry, a także kapusty ozdobne. Rośliny te znoszą dobrze jesienne przymrozki. Polecamy ciekawe pomysły na jesienne aranżacje ogrodu pokazane we wrześniowym „Działkowcu”.
● Własne nasiona Wiele roślin ozdobnych łatwo tworzy samosiewy. Ich nasiona warto zebrać, zanim same się rozsieją. Na działce warto zebrać nasiona takich gatunków, jak: nagietek lekarski, eszolcja kalifornijska, kosmos podwójnie pierzasty, nachyłek barwierski i Drummonda, smagliczka nadmorska, aksamitka, rudbekia owłosiona, malwa, orlik ogrodowy, fiołek rogaty, krwawnik pospolity, rozchodnik okazały.
● Sadzenie truskawek Początek miesiąca to ostatni moment na sadzenie truskawek z sadzonek pobranych z rosnących roślin. Pamiętajmy żeby pobierać sadzonki ze zdrowych roślin. Truskawek nie powinno się uprawiać na miejscu po truskawkach, malinach, pomidorach. Sadzimy je w rozstawie 70-80 cm i 25-30 cm w rzędach. Ważna jest głębokość sadzenia. Serce sadzonki powinno znajdować się trochę nad powierzchnią gleby. Zbyt głębokie sadzenie spowoduje zagniwanie a zbyt płytkie zasychanie tej części (więcej na ten temat we wrześniowym wydaniu „Mojego Ogródka”).
● Przechowywanie Przygotowujemy już pomieszczenia do przechowywania owoców. Prace należy podjąć jeszcze przed zbiorami aby mieć czas na odnowienie ścian i półek oraz pozbycie się zapachów obcych, które nie są wskazane w takim miejscu. Również starannie oczyszczamy skrzynki pozbywając się zanieczyszczeń i resztek zaschniętych owoców. Pamiętajmy, że owoce powinny być składowane osobno a nie razem z warzywami, ponieważ bardzo łatwo chłoną zapachy obce co wpływa negatywnie na ich smak. Skrzynki z owocami ustawiamy tak aby pozostawić wolne przestrzenie przy ścianach co ułatwi swobodny przepływ powietrza i poprawi warunki przechowywania. Łatwiejsze będzie też utrzymanie w miarę jednorodnej temperatury w całym pomieszczeniu, kiedy będziemy je co jakiś czas wietrzyć. Wydłużenie okresu przechowywanie jest możliwe jeśli owoce rozkładamy na półkach a nie trzymamy w skrzynkach, kartonach czy innych opakowaniach. Przechowując je na półkach łatwiej jest eliminować psujące się owoce a także wybierać te najbardziej dojrzałe.
● Miejsce dla roślin sadowniczych W drugiej połowie miesiąca można rozpocząć prace związane z przygotowaniem miejsca pod nowe nasadzenia. Usuwamy chwasty, uprawiamy glebę i dodajemy nawozy. Może to być obornik lub kompost (organiczne) oraz nawozy mineralne – fosforowe i potasowe. Sprawdzamy również pH gleby pamiętając, że większość gatunków sadowniczych potrzebuje lekko kwaśnego podłoża. Wyjątek stanowią borówka i żurawina, które lepiej rosną i owocują na kwaśnych stanowiskach. Różne nawozy mineralny oraz organiczne (obornik bydlęcy, owczy, koński) w formie łatwych do użycia, lekkich granulatów można zamówić w sklepie wysyłkowym tel. 22 101 34 34 lub na www.dzialkowiecsklep.pl. Więcej na temat dobrego przygotowania gleby dla roślin sadowniczych można przeczytać w bieżącym wydaniu miesięcznika „Mój Ogródek”.
● Sztobry z porzeczki Od połowy września rozmnażamy porzeczki. W pierwszej kolejności tniemy sztobry porzeczki czerwonej. Sadzonki o długości 15-20 cm pozostawiamy do kalusowania umieszczając końcówki pędów w wilgotnej mieszaninie piasku z torfem. Kalus powinien pojawić się po około 2 tygodniach. Pędy z kalusem lepiej się przyjmują i znacznie lepiej się ukorzeniają. W ostatniej dekadzie września tniemy sztobry porzeczki czarnej. Fragmenty pędów o długości 15-20cm, na których znajdują się 3-4 pąki. Sztobry sadzimy do szkółki a w kolejnym sezonie będziemy mieli sadzonki porzeczek, gotowe do posadzenia na działce.
● Zbiory owoców W pierwszej połowie września zbiera się owoce jesiennych odmian jabłoni i gruszy a w drugiej połowie – odmian zimowych. Zbieramy też śliwki, powtarzające truskawki i maliny oraz winorośl. Pamiętajmy także o orzechu włoskim, którego owoców nie zrywamy tylko zbieramy z ziemi. Taki sposób daje gwarancję, że zebrane owoce charakteryzują się odpowiednią dojrzałością.
W czasie zbirów starannie wybierajmy owoce przeznaczone do przechowywania. Powinny być one wyrównane pod względem wielkości, bez uszkodzeń spowodowanych przez choroby i szkodniki, o wielkości i barwie typowej dla odmiany. Zwróćmy także uwagę na barwę zasadniczą skórki, która powinna być jeszcze zielona. Jeśli zmieni się na zielono żółtą lub żółtą to znaczy, że owoc jest zbyt dojrzały by można go przechowywać.
● Problem porzeczek i agrestu Groźną ich chorobą jest opadzina liści porzeczki (liczne, drobne brunatne plamy), która prowadzi do przedwczesnego masowego opadania liści. Wpływa to na słabsze owocowanie w następnym sezonie i obniżenie mrozoodporności. Należy usuwać opadłe liście, a po zbiorze owoców krzewy opryskać (Score 250 EC, Zato 50 WG).
● Kłaczki na jabłoni We wrześniu wzrasta nasilenie występowania bawełnicy korówki, tworzącej na pniach i gałęziach jabłoni kolonie pokryte śnieżnobiałym woskowym nalotem (przypominające kłaczki waty). Umiejscawiają się również w spękaniach kory, miejscach zranień powstałych w czasie cięcia. W miejscu ich żerowania pęka kora. Zasiedlone drzewka są osłabione i podatne na uszkodzenia mrozowe. Na działkach należy niszczyć mechanicznie kolonie mszycy. Rany po cięciu zabezpieczać pastą Funaben Plus 03 PA. Bawełnica jest niszczona przez ośca korówkowego (pasożytniczą błonkówkę). Spasożytowane mszyce tracą połysk, stają się rozdęte, czarne. Więcej o bawełnicy można przeczytać w „Działkowcu”.
● Rak bakteryjny W przypadku niektórych chorób do licznych infekcji dochodzi jesienią przez blizny po opadłych liściach, np. rak bakteryjny drzew owocowych atakujący głównie czereśnię, brzoskwinię, wiśnię i morelę. Bakterie zimują w obrębie ran w postaci zgrubień i deformacji pędów, często z obfitą gumozą. Należy usuwać pędy z objawami porażenia (źródło infekcji). Opryskiwać, zwłaszcza odmiany wrażliwe, w okresie opadania liści jednym z preparatów miedziowych.
● W warzywniku Na początku września na grządkach możemy jeszcze wysiewać rzodkiewkę odmian wczesnych na jesienny zbiór, koper na zbiór na zielono, rzeżuchę i rokiettę siewną. Do połowy września na przezimowanie i wiosenny zbiór wysiewamy buraki liściowe, szpinak i roszponkę. Rośliny przed zimą powinny wytworzyć 2-4 liście.
● Zbiory Kończą się zbiory warzyw ciepłolubnych, ich uprawy już likwidujemy. Niedojrzałe, ale wyrośnięte pomidory można przez jakiś czas przechować ułożone luźno w skrzynkach. Nieuszkodzone, zdrowe owoce dyni oraz wyrośnięte cukinie można przechować nawet kilka miesięcy w chłodnym miejscu (10–12°C) – więcej o przechowywaniu i zagospodarowaniu ostatnich warzyw ciepłolubnych można przeczytać we wrześniowym „Działkowcu”. Zbieramy ostatnie strąki fasoli szparagowej. Fasolę na suche nasiona ścinamy, wiążemy w niewielkie pęczki i podsuszamy w przewiewnym miejscu, aby nasiona doschły. Zbieramy jesienne brokuły i kalafiory. Po wycięciu róż głównych brokułów, rośliny zostawiamy, by dorosły jeszcze róże boczne. Możemy już stopniowo wykopywać warzywa korzeniowe. Oprócz tego przez cały wrzesień korzystamy z wielu innych gatunków warzyw sezonowych oraz ziół.
● Pielęgnacja warzyw Grządki odchwaszczamy, szczególnie tam, gdzie rosną warzywa poplonowe. W razie suszy warzywa nawadniamy, zwłaszcza kapustne, rzodkiewkę, rzodkiew, które są szczególnie wrażliwe na brak wody w okresie dorastania. Rozpoczynamy bielenie endywii, nakrywając główki skrzynką, doniczkami lub zawiązując je sznurkiem lub zakładając kołpaki z tektury. Po około 2 tygodniach tak wybielona endywia jest gotowa do zbioru. Kapustę brukselską trzeba już ogłowić, aby główki dorastały równomiernie i szybciej. Zagony po zebranych warzywach ciepłolubnych niezwłocznie należy uporządkować. W pierwszych dniach września można jeszcze wysiać ozime nawozy zielone.
● Robaczywa marchew Na korzeniach marchwi mogą znajdować się wąskie ciemne korytarze, w których żerują białawe larwy połyśnicy marchwianki. Uszkodzone korzenie nie nadają się do przechowywania, gdyż szybko gniją i są gorzkie. Należy jak najszybciej wykopać marchew, aby uniemożliwić wyjście larw z korzeni na zimowanie.
● Rdzawa pietruszka Podczas zbioru pietruszki na korzeniach coraz częściej można zauważyć ordzawienia występujące na całej ich długości. Spowodowane są obecnością w glebie nicienia szpilecznika baldaszkowca. Aby uniknąć uszkodzeń należy zachować dwuletnia przerwę w uprawie pietruszki.
● Wapnować, nie wapnować? Po zakończonych zbiorach warzyw warto zadbać o odpowiedni odczyn (pH) gleby na przyszły sezon wegetacyjny. Jesień to najlepsza pora na wapnowanie gleby. Przyzwyczailiśmy się, że wykonujemy je co roku. Czy słusznie? Okazuje się, że w wielu przypadkach nie jest ono potrzebne. Zatem zanim kupimy i zastosujemy nawozy wapniowe sprawdźmy jaki jest odczyn gleby na działce, bo pochopnym wapnowaniem możemy wyrządzić więcej szkody niż pożytku. Badanie pH gleby możemy wykonać sami kupionym (za ok. 30 zł) kwasomierzem. Z wrześniowego „Działkowca” można dowiedzieć się więcej na ten temat – m.in. jak obliczyć potrzebną dawkę nawozu wapniowego oraz jakie nawozy można (a jakich nie można) stosować razem z wapnowaniem.
KR PZD (a.j.)
● Od przybytku głowa nie boli... Lato w pełni. Na naszych działkach dojrzewają owoce i warzywa. Warto z nich korzystać na bieżąco, a nadwyżki przetwarzać. W sierpniowym wydaniu miesięcznika „Mój Ogródek” (cena tylko 2,49 zł!) można znaleźć m.in. łatwe przepisy na smaczne i orzeźwiające koktajle owocowe oraz odchudzające sałatki warzywne. Ponownie modne staje się przetwarzanie warzyw i owoców według sprawdzonych domowych receptur. Warto zatrzymać lato i przyrządzić przetwory z działkowych warzyw, ziół i owoców – plonów, co, do których mamy pewność, że są zdrowe! Jak utrwalić ich walory smakowe i zdrowotne? Po praktyczne rady i konkretne przepisy odsyłamy również do wrześniowego wydania „Działkowca”.
● Dzielenie irysów To dobra pora na dzielenie irysów (kosaćców) bródkowych. Ich kwitnienie przypada na czerwiec. Zabieg ten jest szczególnie wskazany, jeśli rośliny uprawiane są na jednym miejscu powyżej 4–5 lat. Najlepiej wybierać fragmenty kłączy z zewnętrznej części kępy, zakończone wachlarzem liści, z których nie wyrosły kwiaty. Część nadziemną należy skrócić do 20–30 cm. Ważne jest, aby rośliny sadzić na nowym miejscu. Kłącza sadzi się płytko, lekko z ukosa, mocniej zagłębiając część z rozetą liściową.
● Pielęgnacja Regularnie nawadniamy rośliny, zwłaszcza byliny kwitnące latem. Szczególnie wrażliwe na suszę są płomyki wiechowate i astry. Systematycznie usuwamy przekwitłe kwiatostany, co przedłuża kwitnienie niektórych bylin (nachyłek, driakiew), a niektóre zmusza do ponownego kwitnienia (ostróżka, złocień, szałwia, lawenda). Poprawia to wygląd roślin oraz korzystnie działa na wzrost. Pamiętajmy również, że wysokie byliny wymagają podpór.
● Rośliny dwuletnie Na początku miesiąca sadzimy na miejsce stałe dzwonki ogrodowe, naparstnice, goździki brodate (rozstawa 25x25 cm).
● Cebulowe na wiosnę Wkrótce rozpocznie się sezon sadzenia roślin cebulowych. W sprzedaży są już pierwsze cebulki ciekawych odmian w dobrej cenie (kilka sztuk za kilka złotych). Warto rozważyć posadzenie tych roślin, bo jeśli tego nie zrobimy późnym latem i jesienią, pozostanie nam tylko podziwianie ich urody na rabacie sąsiada. Kto nie ma pomysłu na wiosenną aranżację rabaty z cebulowymi może zainspirować się zdjęciami i projektami z sierpniowego wydania „Mojego Ogródka” oraz wrześniowego „Działkowca”. Polecamy też zakupy cebulek na www.dzialkowiecsklep.pl – szybko, tanio, profesjonalnie!
● Dalie Teraz wymagają regularnego podlewania i nawożenia (Azofoska 3 dag/m2) ponieważ intensywnie rosną i zawiązują kwiaty. Odmiany wysokie warto podpierać.
● Chwasty w trawniku Pojawiają się na każdym trawniku, a do najbardziej uciążliwych należą te, które dostosowały się budową do częstego i niskiego koszenia. Jak z nimi walczyć? Poza uciążliwym ręcznym wyrywaniem są inne skuteczne metody – więcej w sierpniowym wydaniu „Działkowca”.
● Dzielenie piwonii Wykonujemy je pod koniec miesiąca. Do dzielenia najlepsze są rośliny pięcioletnie. Karpę dzieli się na kilka części ostrym nożem, tak, aby każda miała, co najmniej 3–5 pąków odnawiających. Przed ponownym posadzeniem na dno dołka daje się dobrze rozłożony obornik lub kompost. Rośliny sadzi się tak, aby pąki na karpach były około 4 cm pod powierzchnią gleby (więcej na ten temat w sierpniowym „Działkowcu”).
● Kwiaty do suszenia W dni słoneczne i suche ścinamy kwiaty przeznaczone do zasuszania. Szczególnie odpowiednie do tego są rośliny roczne, takie jak: kocanka, suchołuska, zatrwian, chaber, szarłat, gomfrena, złociszek, lonas, jęczmień, dmuszek oraz byliny: mikołajek, lawenda, piórkówka, miskant. Najlepiej ścinać je na początku kwitnienia, wiązać w małe pęczki i zawieszać kwiatostanami w dół w ciemnym, przewiewnym i suchym miejscu.
● Wypoczynek w cieniu Śródziemnomorskie upały skłaniają do poszukiwania wytchnienia w cieniu. Mogą go nam dać nie tylko drzewa, ale i różnego rodzaju zadaszenia, które możemy szybko wykonać sami. Do wyboru mamy najprzeróżniejsze daszki, ale też zacienienia z tkanin, w tym modne ostatnio żagle (do kupienia na www.dzialkowiecsklep.pl) . Zainteresowanym wykonaniem żaglowego zadaszenia miejsca wypoczynku polecamy artykuł w sierpniowym „Działkowcu”.
● Odrosty Systematycznie usuwamy odrosty korzeniowe i dzikie pędy wybijające z podkładki drzew. Konkurują one z odmianą szlachetną o składniki pokarmowe i jeśli w porę ich nie usuniemy, mogą ją zagłuszyć.
● Iglaki Moda na te rośliny nie przemija. Zachowują dekoracyjność przez cały rok i nie wymagają tak starannej pielęgnacji jak inne rośliny. Można je sadzić w ogrodzie przez cały sezon (sprzedawane są w pojemnikach), choć koniec lata jest optymalnym terminem. Najlepiej wybierać te słabo rosnące lub karłowe, aby w przyszłości nie mieć problemów z zacienieniem działki lub „zagłuszaniem” sąsiednich roślin. Zainteresowanych tematem iglaków odsyłamy do sierpniowego wydania „Działkowca”.
● Zielone oczko Pogoda sprzyja rozwojowi w wodzie glonów powodujących jej zazielenienie. Powodem takiego stanu jest zaburzenie równowagi w ekosystemie, jakim jest oczko wodne. Jest kilka skutecznych sposobów na jej przywrócenie. Warto się z nimi zapoznać („Działkowiec”, wydanie sierpniowe), aby nie dopuścić do dalszego pogłębiania się problemu.
● Zbiory owoców Trwają zbiory jabłek, gruszek, śliwek a także wczesnych odmian winorośli. Przed planowanym zbiorem dobrze jest usunąć z krzewów liście cieniujące grona, aby pod wpływem światła owoce nabrały lepszego smaku i równomierniej dojrzewały. Przez cały miesiąc zbieramy owoce borówki wysokiej. Z uwagi na nierównomierne dojrzewanie długość tego okresu dla każdej z odmian zależy od przebiegu pogody oraz właściwego zaopatrzenia roślin w wodę. Jest to szczególnie ważne w okresie wzrostu i dojrzewania jagód.
● Podpieranie gałęzi Trwa bardzo intensywny wzrost owoców, przez co czasem konary nie wytrzymują obciążenia i łamią się (zwłaszcza u grusz i śliw). Aby temu zapobiec warto podeprzeć gałęzie, na których jest bardzo dużo owoców.
● Letnie cięcie jabłoni Na początku miesiąca przeprowadzamy cięcie letnie u odmian jabłoni, których owoce dojrzewają w końcu sierpnia lub na początku września. Dzięki temu do jabłek dotrze więcej światła, przez co będą lepiej wybarwione i słodsze. Wycinamy na gładko wyrastające w koronie silne, tegoroczne przyrosty tzw. wilki.
● Cięcie pestkowych Druga połowa jest najlepszym terminem prześwietlania wiśni i czereśni. O tej porze roku ryzyko zainfekowania roślin chorobami kory i drewna jest najmniejsze. Drzewa tniemy przy suchej i słonecznej pogodzie, zabezpieczając większe rany odpowiednimi preparatami. Więcej na ten temat w sierpniowym „Działkowcu”.
● Sadzenie truskawek Sierpień to dobra pora na sadzenie truskawek. Nie powinno się uprawiać truskawek na miejscu po truskawkach, malinach czy pomidorach. Truskawki najlepiej jest sadzić w rozstawie 70-80 cm i 25-30 cm w rzędach. W sierpniowym „Działkowcu” poza informacjami dotyczącymi prawidłowego sadzenia i pielęgnacji młodych truskawek pokazano sprawdzone odmiany truskawek powtarzających owocowanie (na zbiór wiosną i jesienią).
● Czym pryskać? Przypominamy, że zestawienia polecanych środków ochrony roślin opublikowane są na stronie internetowej PZD (www.pzd.pl) oraz plakatach rozwieszonych na ogrodowych tablicach informacyjnych.
● Mączniaki na ozdobnych Biały mączysty nalot na liściach wielu roślin ozdobnych to widok powszechnie spotykany o tej porze roku. W większość przypadków potrzebna jest nasza interwencja aby chorobotwórcze grzyby całkowicie nie pozbawiły roślin dekoracyjności. Kto zatem potrzebuje fachowej rady na ten temat, powinien przeczytać artykuł w sierpniowym „Działkowcu”.
● Profilaktyka Systematycznie należy usuwać opadłe, silnie porażone liście z sąsiedztwa drzew i krzewów owocowych oraz porażone resztki po zbiorach warzyw. Ma to kolosalne znaczenie w ograniczaniu źródeł infekcji chorobami grzybowymi w tym i przyszłym sezonie wegetacyjnym.
● Choroba porzeczek i agrestu Groźną chorobą jest opadzina liści porzeczki, która prowadzi do przedwczesnego masowego opadania liści. Wpływa to na słabsze owocowanie w następnym sezonie i obniżenie mrozoodporności. Objawami są liczne, drobne brunatne plamy. Należy usuwać opadłe liście, na których zimuje choroba, a po zbiorze owoców krzewy opryskać (Score 250 EC, Zato 50 WG).
● Robaczywe śliwki Do pierwszej połowy sierpnia latają motyle owocówki śliwkóweczki. Ich larwy powodują robaczywienie owoców. Obecność motyli stwierdza się stosując pułapki feromonowe (do nabycia na www.dzialkowiecsklep.pl lub tel. 22 101 34 34). Licznie odławiające się motyle (samce) świadczą o zagrożeniu i konieczności zwalczania (Calypso 480 SC, Runner 240 SC).
● Problemy z pomidorami Często na pomidorach występują objawy, które nas niepokoją. Oswoiliśmy się już z zarazą ziemniaka i wiemy jak ją ograniczać (oprysk co 5–7 dni, Curzate M, Acrobat, Amistar, Signum, Timorex Gold). Mniej znane są przyczyny np. pękania owoców, zwijania liści, nietypowych plam na owocach lub liściach. Po praktyczne rady, jak im zapobiegać i zwalczać odsyłamy do sierpniowego „Działkowca”.
● W pełni sezonu Zbieramy już czosnek z sadzenia wiosennego, wyrywamy kolejne partie cebuli (gatunki te trzeba jeszcze dosuszać), pomidory, paprykę, ogórki, cukinie, patisony i kabaczki. Korzystamy w pełni z włoszczyzny, buraków, sałaty, fasoli. Do zbioru dorastają kolby kukurydzy cukrowej, uprawianej z siewu. Ziarniaki w kolbie muszą mieć dojrzałość mleczną (soczyste i miękkie). Po zbiorze wszystkich kolb uprawę kukurydzy likwidujemy. Zaczynają dojrzewać melony, ich dojrzałość poznaje się po wspaniałym intensywnym aromacie, a owoce w pobliżu szypułki stają się lekko miękkie.
● Pielęgnacja Regularnie odchwaszczamy, podlewamy i dokarmiamy warzywa o dłuższym okresie wegetacji (marchew, pietruszkę, selery, pory). Nawozimy pogłównie warzywa korzeniowe i kapustne oraz pomidory.
● Siew i sadzenie Przez cały miesiąc możemy wysiewać do gruntu warzywa o krótkim okresie wegetacji: rzodkiewkę, szpinak, roszponkę. Wysadzamy jeszcze rozsady kapusty pekińskiej, kalarepy, endywii, kopru włoskiego, jarmużu oraz wczesnych odmian sałat. Przed podjęciem decyzji o jesiennych wysiewach warto przeczytać o jesiennej rozsadzie warzyw w sierpniowym wydaniu „Działkowca”.
•• Ogławianie pomidorów Na początku miesiąca pamiętajmy o ogławianiu wysokich odmian pomidorów – usuwamy wierzchołek pędu, pozostawiając dwa liście nad najwyżej położonym gronem.
● Nawozy zielone Po zbiorze plonu głównego na zagony można wysiewać rośliny na nawóz zielony. Najczęściej stosuje się rośliny bobowate – łubin, peluszkę, wykę, a także gorczycę, rzepak, żyto. Głównym celem stosowania nawozów zielonych jest zwiększenie zawartości próchnicy w glebie i poprawa jej urodzajności. Można też wysiać rośliny oczyszczające glebę, które wydzielają do niej substancje redukujące ilość czynników chorobotwórczych i stymulujące rozwój pożytecznej mikroflory. Ich system korzeniowy rozluźnia glebę, poprawia jej strukturę, korzystnie wpływa na właściwości powietrzno-wodne. Rośliny te można stosować, jako poplon, choć wśród nich są również rośliny ozdobne. Więcej na ten temat w miesięczniku „Działkowiec”.
● Koniec nawożenia Kończymy nawozić drzewa i krzewy ozdobne i owocowe. Jeśli tego nie zrobimy, młode pędy nie zdążą zdrewnieć i zimą przemarzną.
● Ekokompost Wszystkie resztki roślinne przeznaczamy na kompost. To najlepszy i najtańszy nawóz organiczny, a jego zrobienie nie jest trudne. O zaletach kompostu, a także zasadach jego prawidłowego przygotowania można przeczytać w sierpniowym „Działkowcu”.
● Na pomoc wątrobie Wątroba bardzo ciężko pracuje w naszym organizmie. Zanieczyszczone środowisko, nieodpowiednia dieta, nadużywanie leków i alkoholu, infekcje wirusowe powodują dodatkowe jej obciążenie. Warto, więc zaopatrzyć się w rośliny, które pomogą zadbać o ten ważny organ. Są to nie tylko zioła, ale i wiele warzyw, których nie podejrzewamy o tak dobroczynny wpływ na leczenie i regenerację wątroby. Po szczegóły odsyłamy do sierpniowego „Działkowca”.
KR PZD (a.j.)
● Konkurs dla działkowców! Wszystkich użytkowników pięknych działek zapraszamy do udziału w konkursie miesięcznika „Działkowiec”– „Moja Działka”. To okazja do zaprezentowania własnego ogródka i zdobycia cennych nagród o łącznej wartości 36 000! Zgłoszenia można nadsyłać do 20 września na adres: Redakcja „Działkowca” ul. Bobrowiecka 1 00-728 Warszawa. Szczegóły konkursu można znaleźć w czerwcowym wydaniu „Działkowca” i na www.dzialkowiec.com.pl
● Rośliny na komary Z każdym dniem komary dają się nam we znaki coraz bardziej. Kto nie chce lub nie może stosować chemicznych preparatów przeciw komarom może posadzić na działce, balkonie lub tarasie rośliny, które skutecznie odstraszą te insekty. Po szczegóły zapraszamy do lipcowego „Działkowca”.
● Z grządki do garnka Spędzamy w ogrodzie dużo czasu warto, więc pokusić się o przygotowanie tam różnych potraw z wykorzystaniem warzyw, ziół i owoców z ogrodu. W lipcowym „Działkowcu” podanych jest wiele przepisów na takie letnie potrawy – warto je wypróbować! Tym, którzy planują budowę letniej kuchni w ogrodzie polecamy artykuł z „Mojego Ogródka” – poza praktycznymi wskazówkami architekta, są tam gotowe projekty takiej kuchni.
● Owoce do domowego SPA, Gdy w ogrodzie pojawiają się owoce, poza oczywistym zastosowaniem, można ich używać do sporządzania maseczek. Mają one wiele witamin, nie zawierają żadnych sztucznych konserwantów, a przede wszystkim – nic nie kosztują! Sprawdzone przepisy na maseczki z letnich owoców można znaleźć w lipcowym wydaniu „Mojego Ogródka”.
● Stop spalaniu! Przypominamy o zakazie palenia ognisk na działkach. Spalanie resztek roślinnych i innych materiałów na działce jest niedopuszczalne. Gminy mogą wprowadzać całkowity zakaz spalania na swoim terenie. Naruszenie go jest wykroczeniem i podlega grzywnie.
● Bądź eko! Latem na działce powstają znaczne ilości resztek roślinnych, które najlepiej kompostować – bo kompost to najlepszy i najtańszy nawóz organiczny. Na stronie www.dzialkowiec.com.pl w zakładce Bądź eko można sprawdzić, jak proste jest kompostowanie, a z lipcowym „Działkowcem” zaaranżować przestrzeń wokół kompostownika – tak aby było ładnie, użytecznie... i mało widocznie.
● Zrób to sam Mostek nad strumieniem lub oczkiem wodnym – nic prostszego po przeczytaniu instrukcji w lipcowym „Działkowcu”. Poza poradami jak go wykonać, aby był ładny, trwały i bezpieczny otrzymamy gotową listę potrzebnych materiałów oraz rysunki instruktażowe krok po kroku.
● Pachnący taras Na roślinne aranżacje tarasu lub balkonu nie jest jeszcze za późno! Warto wybrać rośliny, które uprzyjemnią nam odpoczynek również miłą wonią kwiatów lub będą bardziej wytrzymałe na pojemnikową uprawę. A jest w czym wybierać – od aromatycznych lawend, przez żywicą pachnące iglaki, po niezastąpione smagliczki i lewkonie. Co wybrać i jak zestawić z innymi roślinami? – po inspiracje odsyłamy do lipcowego „Działkowca” i „Mojego Ogródka”.
● Nawożenie W połowie miesiąca po raz ostatni można zasilać rośliny wieloletnie ozdobne nawozami ze zwiększoną ilością azotu. Nawożenie takie wykonane w późniejszym terminie pobudzi rośliny do wzrostu, co negatywnie odbije się na ich przezimowaniu.
● Dalie Teraz wymagają regularnego podlewania i nawożenia, ponieważ intensywnie rosną i zawiązują kwiaty. Odmiany wysokie warto podpierać.
● Tulipany Najpóźniej na początku lipca wykopujemy ich cebule, przeglądamy i oczyszczamy. Usuwamy te uszkodzone i chore. Cebule przechowujemy w suchym i przewiewnym pomieszczeniu.
● Jak dobrze kosić, Aby trawnik dobrze wyglądał przez cały sezon, trzeba prawidłowo go kosić. Inaczej, gdy jest susza, inaczej przy automatycznym nawadnianiu lub stosowaniu zwykłych nawozów do trawnika, a inaczej, gdy chcemy, aby murawa ładnie zagęściła się. Jakie zatem są zasady – odpowiedź w lipcowym „Działkowcu”.
● Odrosty Systematycznie usuwamy odrosty korzeniowe i dzikie pędy wybijające z podkładki drzew ozdobnych i owocowych. Konkurują one z odmianą szlachetną o składniki pokarmowe i jeśli w porę ich nie usuniemy, mogą ją zagłuszyć.
● Dzielenie bylin Niektóre byliny dzielimy i przesadzamy latem, np.: żagwin, rogownicę, zawciąg, macierzankę, czyściec, barwinek, rojnik, przymiotno ogrodowe, kosaciec bródkowy. Każda powstała sadzonka powinna mieć 2–3 wierzchołki wzrostu i proporcjonalną do części nadziemnej ilość korzeni. Kosaćce dzieli się 2–4 tygodnie po kwitnieniu. Do sadzenia wybiera się tylko młode, zdrowe i dorodne kłącza.
● Sadzimy cebulowe Sadzimy jesienne krokusy i zimowity. Jesienne krokusy na głębokość 6–10 cm, zależnie od wielkości bulw, zimowity – 15–20 cm.
● Sadzimy pnącza Powojniki, róże pnące, akebie, aktinidie, glicynie, wiciokrzewy można kupować i sadzić przez cały sezon (są w pojemnikach). Pamiętajmy jednak, że pnącza wymagają podpór – ich rodzaj, konstrukcja i wysokość zależą od siły wzrostu rośliny i sposobu jej wspinania się. Jeśli chcemy zapewnić pnączom odpowiednie warunki wzrostu warto przeczytać artykuł na ten temat w lipcowym „Działkowcu”.
● Zadbajmy o truskawki, Aby w przyszłym roku cieszyć się obfitością owoców już teraz warto wykonać kilka prostych zabiegów. Po zakończonych zbiorach owoców ścinamy wszystkie liście ok. 4–7 cm nad ziemią na zagonach 2–3-letnich roślin. Wygrabiamy rozłożoną w międzyrzędziach ściółkę, usuwamy chwasty i rozłogi. Zredukujemy tak źródła infekcji chorobami grzybowymi i szkodnikami. Rośliny warto też wzmocnić nawozami (saletra amonowa 15 dag/10 m2).
● Owocowe zbiory Owoce jagodowe zbieramy delikatnie, do małych opakowań, wcześnie rano, szybko schładzamy. Można je zbierać wielokrotnie (dojrzewają nierównomiernie). Wiśnie na przetwory zrywa się bez szypułek, ale muszą być szybko przetworzone. Morele i brzoskwinie wymagają kilkakrotnego zbioru. Podobnie, wczesne jabłka i gruszki, w pierwszej kolejności zbieramy te najlepiej wyrośnięte i wybarwione. Owoce do bezpośredniego spożycia zbieramy w pełni dojrzałe, a na przetwory – 1–2 dni wcześniej.
● Tniemy winorośl, Aby uzyskać smaczne i zdrowe winogrona nie możemy zaniedbać cięcia krzewów. Zbyt dużo pozostawionych pędów i liści prowadzi zawsze do znacznego pogorszenia, jakości zebranych winogron. Po szczegółową instrukcję jak selekcjonować latorośle i kwiatostany, jak ciąć pędy przedwczesne, ogławiać latorośle, obrywać liście odsyłamy do lipcowego „Działkowca” – po lekturze sukces gwarantowany!
● Cięcie jabłoni W drugiej połowie miesiąca usuwamy silne tegoroczne przyrosty tzw. wilki. Zacieniają one koronę, przez co owoce są zielone, drobniejsze i kwaśne. Wilki wycinamy na gładko. Warto jednak pamiętać, że podczas cięcia letniego usuwamy jedynie 80% zbędnych pędów (wilków i długopędów).
● Podpieranie gałęzi W połowie miesiąca podpieramy zbytnio obciążone owocami gałęzie, aby zapobiec ich wyłamywaniu się pod ciężarem owoców (zwłaszcza u grusz i śliw).
● Kontynuujemy formowanie koron Koncentrujemy się na formowaniu kątów u młodych pędów. Do odginania częściowo zdrewniałych pędów stosujemy drewniane wykałaczki lub po odgięciu przywiązujemy sznurkiem.
● Nawożenie W okresie intensywnego wzrostu zawiązków oraz młodych pędów rośnie zapotrzebowanie na azot, zatem należy podać roślinom drugą dawkę nawozu azotowego. Najlepiej nawozić na początku miesiąca. Dokarmianie azotem powinno być wykonane do końca miesiąca. Przestrzeganie terminów nawożenia azotowego jest ważne dla wytrzymałości roślin na mróz. Zbyt późne nawożenie drzew pobudza je do wzrostu i naraża na przemarzanie zimą. Ważne jest stosowanie zalecanych dawek. Przenawożenie azotem stymuluje wzrost wegetatywny i opóźnia wejście drzew w okres owocowania, ponadto pogarsza smak, wygląd i zdolności przechowalnicze owoców.
● Czereśnie i wiśnie W końcu lipca kończą się ich zbiory. Zdejmujemy wtedy materiały chroniące przed ptakami i rozpoczynamy cięcie drzew. Zabieg należy wykonać w suchy, słoneczny dzień. Sprzyja to gojeniu się ran, co utrudnia infekcje grzybowe. Trzeba pamiętać też o posmarowaniu ran po cięciu specjalnymi maściami, które przyspieszą gojenie (dostępne na www.dzialkowiecsklep.pl). Więcej na temat cięcia można przeczytać w „Sztuce cięcia drzew i krzewów owocowych”, którą można zamówić pod tel. 22 101 34 34, cena tylko: 12,60 zł lub w sierpniowym wydaniu „Działkowca”.
● Poplony W wolnych miejscach po zebranych już warzywach wysadzamy rozsadę roślin poplonowych na zbiór jesienny (kalafior, brokuł, kalarepa). Na początku miesiąca możemy wysiewać jeszcze wczesne odmiany marchwi, fasolkę szparagową oraz rzodkiew, rzepę, sałatę i roszponkę. O najlepszych letnich odmianach rzodkiewki i sałaty (takich, które nie wybiją w pędy kwiatostanowe) można przeczytać w bieżącym „Działkowcu”.
● Ogórki i inne, Aby zbierać plony, trzeba o rośliny odpowiednio zadbać – podlewać, nawozić, odchwaszczać… i systematycznie zrywać owoce, bowiem pozostawienie na roślinie wyrośniętych owoców hamuje rozwój następnych. Po receptę na dyniowate odsyłamy do lipcowego „Działkowca”.
● Pielęgnacja Regularnie odchwaszczamy, podlewamy i dokarmiamy warzywa o dłuższym okresie wegetacji (marchew, pietruszkę, selery, pory). Nawozimy pogłównie warzywa korzeniowe i kapustne oraz pomidory.
● Zioła pod ręką Lato to najlepsza pora by cieszyć się rosnącymi w ogródku ziołami i wzbogacać nimi potrawy. Nic nie zastąpi aromatu świeżych przypraw, więc starajmy się dodawać ich jak najwięcej do każdego posiłku. Z „Działkowca” można dowiedzieć się, które zioła mają świeży i kwaskowaty smak lub są pikantne czy też słodkawe i aromatyczne oraz jak np. zrobić aromatyczne masło lub sos ziołowy, wyśmienity sos winegret, majonez ziołowy, ziołową maślankę a nawet jakie kwiaty są jadalne i nadają się do dekoracji potraw. Polecamy!
● Śliwki bez robaków Wykorzystując odpowiednie pułapki feromonowe można dowiedzieć się kiedy lata i składa jaja szkodnik powodujący robaczywienie owoców (owocówka śliwkóweczka). Dzięki nim możliwe jest oszacowanie ilości szkodnika i ustalenie najlepszego terminu zwalczania, a także znaczna redukcja jego liczebności. Przeciwnikom śliwek-robaczywek polecamy artykuł na ten temat w „Działkowcu”. A na www.dzialkowiecsklep.pl (tel. 22 101 34 34) można zamówić pułapki lepowe z feromonem na owocówkę śliwkóweczkę.
● Zaraza na pomidorze Kontynuujemy zwalczanie zarazy ziemniaka – oprysk co 5–7 dni (Curzate M, Amistar, Signum, Timorex Gold). Chorobie szczególnie sprzyja wilgotna i ciepła pogoda.
● Na winorośli Kontynuujemy ochronę przeciw mączniakowi rzekomemu (na liściach żółtobrązowe, tłuste plamy, owoce brunatnieją i zamierają), stosując Dithane NeoTec, gdy jagody osiągną wielkość grochu. Więcej w „Moim Ogródku”.
● Problemy z różami Na liściach pojawia się czarna plamistość (brązowe plamy, liście opadają). Krzewy opryskuje się 4–5-krotnie, co 7–10 dni, np. Dithane NeoTec, Baymat Ultra, Domark.
● Przędziorek na iglakach Na roślinach iglastych (świerki, daglezja, jodła koreańska) przyczyną opadania części igieł jest trudny do zauważenia przędziorek sosnowiec. Najsilniej atakuje świerki, zwłaszcza odmianę 'Conica'. Przędziorkom sprzyja susza i wysoka temperatura. Zwalczanie jest najbardziej skuteczne na początku rozwoju, bezpośrednio po wiosennym wylęgu larw (od połowy kwietnia do końca maja). W lipcu zwalczanie przędziorka sosnowca można wykonać przy użyciu preparatu Polysect 003 EC.
KR PZD (a.j.)
Działkowcy z ROD „Kroton” w Kajetanach zwrócili się do nas z zapytaniem, dotyczącym sytuacji, w której zarząd ogrodu likwiduje plac, służący do składowania skoszonej trawy. Działkowcy pytają czy władze ogrodu powinny zapewnić inne miejsce, przeznaczone na ten cel, powołując się na zapis, znajdujący się w Uchwale 182/2013 Prezydium Krajowego Rady Polskiego Związku Działkowców z 11 lipca 2013 dotyczącej ustawy śmieciowej pkt. 8.
Oto nasza odpowiedź:
W wymienionej uchwale KR PZD w dnia 11 lipca 2013 roku, w punkcie 8 jest mowa o utylizacji odpadów zielonych powstałych na terenach ogólnych ROD, a wiec takich jak np: aleje i drogi ogrodowe, place gospodarcze, tereny rekreacyjne i sportowe, ogródki jordanowskie. Regulacja ta nie odnosi się, zatem to odpadów powstających na terenach działek.
Niezmieniona pozostaje jednak kwestia utylizacji odpadów zielonych powstałych na terenach wspólnych ROD. Punkt 8. ww. uchwały stanowi, że zarząd ROD powinien zadbać, aby odpady takie zostały poddane kompostowaniu, a w przypadku braku takiej możliwości, zarządy ROD powinny sprawdzić w gminie, czy istnieje możliwość nieodpłatnego oddania worków z odpadami zielonymi. Wynika z tego, że zarząd ROD jest zobowiązany do różnych działań mających na celu utylizację odpadów zielonych z terenów wspólnych, jednak nie musi to być wyłącznie wyznaczanie terenu do składowania skoszonej trawy.
W omawianej uchwale, w punkcie 7. jest również zapis twierdzący, że kompostownik jest najlepszym miejscem na odpady zielone. Do kompostowania odnosi się również Regulamin ROD, który w § 57 stanowi m.in., że działka musi być wyposażona w kompostownik a działkowiec ma obowiązek kompostować odpady pochodzenia organicznego, a w szczególności pochodzące z działki części roślin. Warto, zatem rozważyć możliwości utylizacji skoszonej trawy we własnym zakresie.
Skoszona trawa to cenna materia ogrodowa i każdą jej ilość można zagospodarować na wiele sposobów z dużym pożytkiem dla gleby i uprawianych na działce roślin.
Trawę można dodawać do kompostu. Ważne jest przy tym, aby wstępnie ją podsuszyć, aby uniknąć jej nadmiernego zbijania się i zagniwania. Większe jej ilości należy układać w kompostowniku na przemian z grubszym materiałem (rozdrobnione gałęzie, kora, pędy bylin), co umożliwi dobre napowietrzenie kompostowanej masy.
Skoszona trawa może być również z powodzeniem wykorzystana, jako ściółka pod rośliny. Przed jej rozłożeniem również należy ją nieco podsuszyć (wystarczy po skoszeniu pozostawić na kilkanaście godzin przy słonecznej pogodzie). Dzięki temu ograniczymy możliwość zagniwania takiej okrywy. Taką podsuszoną trawę rozkładamy zwykle w warstwie 8-10 cm. Tego typu ściółkę najczęściej stosuje się w uprawach warzywnych i sadowniczych. Jedynym minusem takiej okrywy jest jej szybki rozkład, jednak z dostępnością nowego materiału do jej uzupełnienia nie powinno być problemu.
Wysuszoną trawę można też stosować, jako zimową osłonę dla roślin wymagających zabezpieczeń przed mrozem. Jest to bardzo dobre zabezpieczenie, tym bardziej, że wiosną można je pozostawić, jako ściółkę, która w dalszym ciągu będzie służyła roślinom.
Istnieje również sposób na ograniczenie ilości skoszonej trawy. Na rynku dostępne są już kosiarki z funkcją mulczowania. Polega to na tym, że pokos nie jest zbierany, tylko rozdrabniany i wdmuchiwany w murawę. Dzięki temu cała skoszona materia organiczna od razu wraca na miejsce, skąd wyrosła, a wraz z nią składniki pokarmowe służące do ponownego wzrostu traw, co ogranicza potrzebę nawożenia trawnika.
Życzę Państwu, aby problem skoszonej trawy nie przysłaniał satysfakcji i radości z pięknie utrzymanych trawników oraz dobrej współpracy w ogrodzie, tym bardziej, że istnieje wiele proekologicznych możliwości pozwalających na efektywne jej spożytkowanie.
mgr inż. Sławomir Milewski, redaktor miesięcznika „Działkowiec”
KR PZD (a.j.)
● Bądź na czasie! Trwa najbardziej intensywny w roku sezon ogrodniczy. Kupujemy, sadzimy, wysiewamy, przesadzamy, chronimy… Jak się w tym nie pogubić!? Co i kiedy trzeba zrobić, aby nie przegapić najlepszego terminu? Doświadczonym przewodnikiem po ogrodowych pracach jest miesięcznik „Działkowiec”, a od niedawna również „Mój ogródek”. Z ich majowych wydań można dowiedzieć się m.in.: jak ochronić rośliny przed przymrozkiem, pielęgnować dyniowate, założyć ogródek ziołowy, rozświetlić ogród, zbudować i obsadzić bramkę wejściową, zadbać o truskawkowe grządki, prawidłowo posadzić pnącza, dobrze wybrać kosiarkę, wybrać najlepsze pomidory do ogrodu, zadbać o trawnik czy zdrowo grillować…
● Ochronić zapylające Chrońmy uprawiane rośliny przed chorobami i szkodnikami w sposób odpowiedzialny, czyli tak, aby przy okazji nie wytruć owadów zapylających i innych organizmów pożytecznych. Oznacza to, że stosowane preparaty muszą być bezpieczne dla pszczół i powinniśmy je stosować wcześnie rano lub wieczorem przed/po ich oblocie. Dodatkowo na działce można wykonać ekohotele dla owadów zapylających i innych pożytecznych. Dla murarki (pszczoła bezżądłowa) wystarczą podwieszone pod dachem wiązki trzciny, dla innych pożytecznych – przydadzą się również nawiercone na różną głębokość pnie drzew lub nakłute bloczki z gliny. Więcej na ten temat w „Działkowcu” 05 i 06/2014.
● Kompost To tani i bardzo dobry nawóz ogrodniczy. Zamiast usuwać z działki lub palić (niedopuszczlne!) resztki z ogrodu, najlepiej je przeznaczyć na kompost. Pozbywając się kłopotu, zyskamy doskonały nawóz, a materia organiczna powróci na działkę. Kompostownik najlepiej umieszczać w miejscu mniej widocznym, ocienionym, tak, aby nie przeszkadzał sąsiadom. Do wyboru mamy tradycyjne skrzynie kompostowe lub nowocześniejsze termokopostowniki. Warto wiedzieć, że istnieją stymulatory kompostowania, które znacznie przyspieszają proces rozkładu materii. Duży wybór kompostowników i stymulatorów jest na www.dzialkowiecsklep.pl
● Zakaz spalania Spalanie resztek roślinnych i innych materiałów na działce jest niedopuszczalne. Większość gmin wprowadziła całkowity zakaz spalania na swoim terenie. Naruszenie go jest wykroczeniem i podlega grzywnie. Resztki roślinne z ogrodu najlepiej kompostować. Więcej na ten temat na stronie internetowej „Działkowca” www.dzialkowiec.com.pl w zakładce Bądź eko.
● Sadzenie roślin Sklepy kuszą bogactwem nasion i sadzonek pięknych roślin. Jak tu nie dać się skusić… Trzeba jednak zachować rozsądek i kupować tylko, to co faktycznie jest nam potrzebne. W przeciwnym razie staniemy się posiadaczami roślin, które niekoniecznie będą pasować do naszego ogrodu lub będą w przyszłości bardzo kłopotliwe – np. zbyt ekspansywne (zaduszą inne rośliny) lub za szybko urosną (zacienią rabaty). Najlepiej wybrać się na zakupy z wcześniej przygotowaną listą. Kupione rośliny trzeba jak najszybciej posadzić i obficie podlać. Warto zastosować też szczepionkę mikoryzową, zwłaszcza u borówki, różaneczników, iglaków (do kupienia na www.dzialkowiecsklep.pl lub tel. 22 101 34 34). Zaszczepione rośliny lepiej przyjmą się i będą odporniejsze na niekorzystne warunki.
● Zadbajmy o trawnik Pogoda sprzyja wzrostowi murawy, co oznacza częste jej koszenie. Zwykle jednak wystarcza koszenie co 7–10 dni. Co kilka koszeń warto przegrabić trawnik grabiami sprężynowymi aby usunąć resztki traw i nie dopuścić do utworzenia filcu. Ściętą trawę można przeznaczyć na kompost lub do ściółkowania drzew i krzewów. Każdemu koszeniu trawnika powinno towarzyszyć regularne nawadnianie i nawożenie. Trawnik należy podlewać rzadko, ale długo – tak aby woda dotarła na ok. 15 cm głębokości. Warto też zmierzyć się z chwastami (polecamy mechaniczne usuwanie, a w ostateczności zastosowanie herbicydu na chwasty dwuliścienne).
● Ślimaki Szczególny problem stanowią ślimaki nagie. Po ostatnich opadach deszczu należy się liczyć ze zwiększonym ich występowaniem. Dlatego lepiej zawczasu poznać skuteczne metody ochrony roślin przed ich niszczycielskim działaniem. A do dyspozycji mamy zabiegi agrotechniczne, wykorzystanie roślin odstraszających, stosowanie barier ochronnych i pułapek wabiących lub zwalczanie biologiczne (super skuteczne!). Po szczegóły odsyłamy do majowego wydania „Mój ogródek”.
● Wysiewamy zioła Warto je mieć na działce lub balkonie. To tani i szybki sposób ich pozyskiwania na bieżące potrzeby. A maj i czerwiec są najlepszą porą na sadzenie niektórych z nich (np. bazylia, cząber, majeranek, oregano, melisa, tymianek). Większość ziół nie ma zbyt wygórowanych wymagań co do gleby. Dobrze rosną zarówno na glebach piaszczystych, jak i zwięzłych. Jednak nie wszystkie zioła warto uprawiać na działce. Zatem, od czego zacząć i czemu warto poświęcić więcej uwagi? Jak zaaranżować ogródek ziołowy na działce? Odsyłamy do majowego „Działkowca”.
● Podpieranie bylin Byliny o dużych, ciężkich kwiatach, jak np. piwonie, kosaćce, maki wschodnie, warto zabezpieczyć przed wyłamaniem w czasie deszczu lub wiatru. Można do tego użyć cienkich tyczek bambusowych lub specjalnie przygotowanych metalowych podpór (koło z kilkoma „nóżkami”). Podpory ustawiamy dość wcześnie zanim pędy będą bardzo wysokie.
● Cięcie krzewów Przycinamy krzewy, które już przekwitły – forsycję, migdałek, wcześnie kwitnące tawuły (te biało kwitnące), porzeczki ozdobne. Pędy skracamy o 1/2–1/3 długości. Szczepione wierzby przycinamy jeszcze krócej. Więcej na temat ciecia roślin kwitnących wczesną wiosną można przeczytać w majowym wydaniu miesięcznika „Mój ogródek”.
● Tniemy żywopłoty Aby żywopłot z krzewów liściastych był gęsty i zielony trzeba go regularnie strzyc. Zwykle wystarczą 2–3 cięcia w sezonie. Termin cięcia zależy od gatunku krzewu. Ogólną zasadą jest cięcie, gdy młode przyrosty pędów osiągną 15 cm długości. Wtedy skracamy je o połowę.
● Siwy i sadzenie Rośliny jednoroczne są symbolami lata. Przyciągają uwagę bogactwem barw, pokrojów i... szybkością uzyskania pięknego efektu. Są idealne na działkę. Gdy minie już niebezpieczeństwo wiosennych przymrozków wysadzamy rozsadę ciepłolubnych roślin jednorocznych i sezonowych np. cynii, astrów chińskich, żeniszka, koleusów, begonii. Na grządki możemy wysiewać fasolę ozdobną, nasturcję, kobeę, portulakę, kosmos, dimorfotekę. Nadal można wysiewać nagietki, lewkonię, rezedę, wilec, maciejkę, słonecznik i godecję. Warto też zwrócić uwagę na modną i sprzyjającą owadom pożytecznym kwitną łąkę. Można na nią przeznaczyć w ogrodzie choćby małą powierzchnię. Gotowe nasiona na ten kwiatowy trawnik można zamówić na www.dzialkowiecsklep.pl lub tel. 22 101 34 34.
● Z domu na taras Gdy minie niebezpieczeństwo przymrozków wystawiamy na balkon, taras lub na działkę rośliny przechowywane przez zimę w domu – oleander, daturę, fuksję, pelargonie. Wcześniej wymagają one przesadzenia i hartowania. O innych potrzebnych im zabiegach można przeczytać w majowym wydaniu „Mój ogródek”.
● Sadzimy letnie cebulowe Dalie, pacioreczniki i begonie nie lubią niskich temperatur, dlatego wysadzamy je dopiero po 15 maja. Pacioreczniki, które w marcu posadzono do doniczek, begonie i karpy dalii po podzieleniu, sadzimy na docelowe miejsce uprawy. Karpy dalii umieszczamy na takiej głębokości, aby pąki odnawiające znajdowały się 3–5 cm pod powierzchnią ziemi, a bulwy begonii – płycej. Rośliny podlewamy. Wysadzamy mieczyki, tygrysówkę, krokosmię i acidenterę. Ciekawe odmiany niektórych z tych roślin można zamówić na www.dzialkowiecsklep.pl lub tel. 22 101 34 34.
● Byliny z nasion i sadzonek Wysiewamy do skrzynek i ustawiamy w inspekcie nasiona bylin (smagliczka skalna, gęsiówka kaukaska, żagwin ogrodowy, rogownica kutnerowata). W maju można rozmnażać także inne byliny przez sadzonki z młodych, wiosennych pędów. Takie sadzonki często odrywa się z fragmentem zeszłorocznego pędu (sadzonki z piętką). Tak rozmnaża się krwawnik wiązówkowaty, większość astrów, serduszkę okazałą, ostróżkę ogrodową i rozchodnik okazały.
● Odrosty Systematycznie usuwamy odrosty korzeniowe i dzikie pędy wybijające z podkładki drzew ozdobnych i owocowych. Konkurują one z odmianą szlachetną o składniki pokarmowe i jeśli w porę ich nie usuniemy, mogą zagłuszyć cenną roślinę.
● Pochwal się ogrodem Zapraszamy do zaprezentowania swojej działki w nowym miesięczniku „Mój Ogródek”. Poza pięknymi działkami, kącikami i rabatami publikowane są tam listy działkowców na temat własnych sposobów na uprawę roślin, ciekawe rozwiązania techniczne, przepisy kulinarne i inne z życia wzięte pomysły do wykorzystania na działce. Listy można kierować na adres redakcji – ul. Bobrowiecka 1, 00–728 Warszawa lub mailem: redakcja@mojogrodek.pl. Wszystkie opublikowane listy będą nagrodzone. A już w czerwcowym wydaniu „Działkowca” ogłoszony zostanie konkurs „Najpiękniejsza Działka”. Zapraszamy do udziału!
● Najlepsze są z działki Zachęcamy do rozpoczęcia w tym sezonie uprawy drzew i krzewów owocowych. Mniej wprawnym polecamy na początek truskawki i poziomki oraz kilka krzewów jagodowych, pozostałym wzbogacenie kolekcji o nowe gatunki i odmiany. Poza satysfakcją z uprawy zyskamy świeże i zdrowe, a przede wszystkim naturalnie aromatyczne owoce. Wiosną w sprzedaży jest dość dużo gatunków i odmian roślin sadowniczych. Warto spróbować!
● U winorośli Wycinamy nadmiar latorośli (należy pozostawić 6–12 płodnych latorośli na 1 mb lub 1 m2). Co 2 tygodnie usuwamy lub przycinamy nad 1–2 pąkiem pasierby oraz bezpłodne latorośle wyrastające z oczek śpiących.
● Podlewanie owocowych W maju bardzo ważne jest odpowiednie zaopatrzenie drzew i krzewów owocowych w wodę ze względu na intensywny wzrost roślin oraz kwitnienie. Odpowiednio nawodnione rośliny znacznie lepiej zawiązują i utrzymują owoce. Więcej o podlewaniu oraz skutkach suszy można przeczytać w majowym i czerwcowym „Działkowcu”.
● Truskawki Porządkujemy grządki truskawki i poziomki, usuwamy rośliny chore i zahamowane w rozwoju. Nienormalny wygląd roślin może być spowodowany chorobami systemu korzeniowego lub zawirusowaniem. Rozkładamy w międzyrzędziach słomę (ochroni owoce przed kontaktem z ziemią przez co będą czyste i rzadziej porażone przez szarą pleśń).
● Formowanie koron W drugiej połowie maja rozpoczynamy formownie koron młodych drzew owocowych. Odginamy pędy zielne stosując drewniane klamerki. Pomoże to ukształtować właściwy kąt (zbliżony do prostego) pomiędzy pędem a przewodnikiem. Klamerki zakładamy na przyrost długości 5–10 cm i zdejmujemy po 2 tygodniach, kiedy kąty rozwidleń będą już utrwalone. Pędy półzdrewniałe (od drugiej połowy maja do czerwca-lipca) można odginać stosując drewniane wykałaczki. Więcej o formowaniu młodych drzew owocowych – w czerwcowym „Działkowcu”.
● Borówka Ściółkujemy glebę wokół krzewów – najlepsze do tego są wióry z drzew iglastych lub trociny. Warto też zastosować nawożenie – specjalistyczne nawozy dla borówki można zamówić na www.dzialkowiecsklep.pl lub tel. 22 101 34 34.
● Hartowanie rozsady Przed wysadzeniem rozsady warzyw należy ją zahartować, czyli przyzwyczaić do mniej korzystnych warunków uprawy. Zabieg rozpoczynamy na 10 dni przed planowanym wysadzeniem roślin. Ograniczamy podlewanie i obniżamy temperaturę (np. wynosząc rośliny na zewnątrz). Rozsadę roślin ciepłolubnych wysadzamy do gruntu pod koniec maja.
● Pomoc po przymrozkach Zdarza się, że nie uda nam się uniknąć szkód przymrozkowych. Jak wtedy pomóc roślinom? Warto m.in. podlać je, osłonić przed słońcem i zastosować odpowiednie nawożenie. Po więcej informacji odsyłamy do majowego „Działkowca”.
● Wysiewy Do gruntu wysiewamy późne odmiany marchwi i pietruszki, buraki ćwikłowe, liściowe, cykorię sałatową, rzodkiewkę, sałatę. Wysiewamy też niektóre zioła roczne. Zagospodarowujemy także rozsadnik, produkując na nim rozsadę warzyw kapustowatych i sałat na późniejszy zbiór. Od połowy miesiąca, jeśli jest odpowiednia pogoda, do gruntu siejemy warzywa dyniowate, kukurydzę i fasolę szparagową (sukcesywnie, co 2 tygodnie, aby zapewnić ciągłość zbioru świeżych strąków od lipca aż do września).
● Pchełki w warzywach W maju rzodkiewka i rozsada warzyw kapustowatych (kapusta, kalafior) uszkadzane są przez pchełki – małe skaczące chrząszcze. Wygryzają one w liściach małe otwory i zeskrobują skórkę. Szczególnie groźne są przy suchej i upalnej pogodzie. Pchełki odstrasza częste zraszanie roślin, a także opryskiwanie wyciągiem z czosnku. Można odławiać je na tabliczki lepowe, które przesuwa się nad roślinami. Zabezpieczenie włókniną wschodzących roślin i rozsady (przez 4–6 tygodni) chroni rośliny przed pchełkami i śmietką kapuścianą. Poleca się również naprzemianrzędową uprawę warzyw kapustnych i rzodkiewki z sałatą i szpinakiem.
● Na fasoli i dyniowatych Kiełkujące nasiona fasoli oraz ogórka i innych dyniowatych atakowane są przez larwy śmietek, które wgryzają się w liścienie i uszkadzają stożek wzrostu. Należy unikać stanowisk zacienionych i wilgotnych. Okrycie wschodzących roślin włókniną zabezpiecza je przed złożeniem jaj przez śmietki. Ogórki najlepiej uprawiać z rozsady.
● Mszyce Sprzyjają im ciepła pogoda i umiarkowane opady. Mszyce zasiedlają liście, pąki kwiatowe i młode pędy roślin. Mszyce występujące na śliwach mogą przenosić wirusa ospowatości śliwy (szarki) – bardzo groźną chorobę. Dlatego należy usuwać liście i wierzchołki pędów z ich koloniami. Drzewa można opryskać wyciągiem z pokrzywy, krwawnika, skrzypu polnego, czosnku i cebuli lub preparatem chemicznym Calypso 480 SC.
● Brunatna zgnilizna owoców W okresie kwitnienia, zwłaszcza przy długotrwałych opadach deszczu, opryskujemy wrażliwe odmiany wiśni, czereśni i śliw przeciwko brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych, preparatami: Rovral Aquaflo 500 SC, Signum 33 WG lub Topsin M 500 SC.
● Czereśnie z wkładką Za robaczywienie czereśni i wiśni odpowiada szkodnik – nasionnica trześniówka. Jeśli co roku czereśnia w ogrodzie jest przez nią odwiedzana, warto coś z tym zrobić. Najlepiej już w drugiej połowie maja zawiesić na drzewach żółte tablice lepowe (do nabycia na www.dzialkowiecsklep.pl lub tel. 22 101 34 34), a po 7 dniach od zauważenia pierwszych przylepionych do nich much, drzewa opryskać preparatem Calypso. Zabieg powtarzamy po 14 dniach. Szkodnik najsilniej atakuje późne odmiany czereśni. Pułapki powinny być zawieszone w koronie drzewa na wysokości 1,5–1,8 m. Ciepła i bezdeszczowa pogoda sprzyja występowaniu szkodnika.
● Nawożenie cebulowych i bulwiastych Zarówno podczas kwitnienia, jak i po nim (około 3 tygodnie) stosuje się nawożenie azotowe lub wieloskładnikowe w dwóch dawkach, zwykle po 20–30 g/m2. Dzięki temu cebule i bulwy będą bardziej dorodne, a ich kwiaty w kolejnym roku – bardziej liczne i okazałe.
● Czym pryskać? Zestawienia polecanych środków ochrony roślin można znaleźć na planszach wywieszanych na tablicach ogrodowych.
(mm)
KR PZD (a.j.)
W kwietniu na działce
● Porządki Na dobre trwają na działkach wiosenne porządki. Wszelkie resztki organiczne przeznaczmy na kompost. Można tam też wrzucać rozdrobnione gałęzie i pędy. Na działce nic nie powinno się zmarnować. Pamiętajmy, że kompost to najtańszy i jednocześnie najlepszy nawóz organiczny. Kompostownik najlepiej umieścić w miejscu mniej widocznym i ocienionym (w sprzedaży są estetyczne termokompostowniki i stymulatory kompostowania –www.dzialkowiecsklep.pl).
● Stop spalaniu! Spalanie resztek roślinnych i innych materiałów na działce jest niedopuszczalne. Większość gmin wprowadziła całkowity zakaz spalania na swoim terenie. Naruszenie go jest wykroczeniem i podlega grzywnie. Resztki roślinne z ogrodu najlepiej kompostować. Więcej na ten temat na stronie internetowej „Działkowca” www.dzialkowiec.com.pl w zakładce Bądź eko.
● Co robić na działce? Co miesiąc odpowiedź na to pytanie podaje „Działkowiec”. Poza praktycznymi zaleceniami na temat bieżących prac na działce są tam też gotowe projekty np. rabat, kącików wypoczynkowych, warzywników, a także prezentacje polecanych na działki roślin, zasady ich uprawy, nawożenia, ochrony. Na rynku jest już nowy miesięcznik „Mój Ogródek” (cena tylko 2,49 zł!), w którym m.in. sami działkowcy zdradzają własne pomysły do wykorzystania na działce. Polecamy!
● Sadzenie roślin Nie kupujmy roślin przesuszonych, przemarzniętych, połamanych, chorych. Tylko te dobrej, jakości szybko ukorzenią się i rozpoczną wzrost. Kupione rośliny trzeba jak najszybciej posadzić i obficie podlać. Warto zastosować też szczepionkę mikoryzową, zwłaszcza u borówki, różaneczników, iglaków, truskawek (można je kupić na www.dzialkowiecsklep.pl lub tel. 22 101 34 34) . Zaszczepione rośliny lepiej przyjmują się, wykorzystują więcej składników pokarmowych z podłoża, są odporniejsze na niekorzystne warunki i wymagają mniej oprysków ochronnych.
● Ochronić zapylające Chrońmy uprawiane rośliny przed chorobami i szkodnikami w sposób odpowiedzialny, czyli tak, aby przy okazji nie wytruć owadów zapylających i innych organizmów pożytecznych. Oznacza to, że stosowane preparaty muszą być bezpieczne dla pszczół i powinniśmy je stosować wcześnie rano lub wieczorem przed/po ich oblocie. Dodatkowo na działce można wykonać ekohotele dla owadów zapylających i innych pożytecznych. Dla murarki (pszczoła bezżądłowa) wystarczą podwieszone pod dachem wiązki trzciny, dla innych pożytecznych – przydadzą się również nawiercone na różną głębokość pnie drzew lub nakłute bloczki z gliny. Więcej na ten temat w „Działkowcu” 04, 05 i 06/2014.
● Cebulowe na lato Od drugiej połowy kwietnia rozpoczynamy sadzenie roślin cebulowych kwitnących latem, są to głównie lilie, dalie, pacioreczniki i mieczyki, ale także eukomis, galtonia, błonczatka, krokosmia. Duży wybór odmian tych pięknych roślin jest w sklepie internetowym www.dzialkowiecsklep.pl. Zapraszamy!
● Nawożenie cebulowych i bulwiastych Zarówno podczas kwitnienia, jak i po nim (około 3 tygodnie) stosuje się nawożenie azotowe lub wieloskładnikowe w dwóch dawkach, zwykle po 20–30 g/m2. Dzięki temu cebule i bulwy będą bardziej dorodne, a ich kwiaty w kolejnym roku – bardziej liczne i okazałe.
● Cięcie róż Pędy i pąki, które przemarzły brązowieją i zasychają, natomiast żywe są zazielenione i nabrzmiałe. Usuwamy pędy uschnięte, uszkodzone, krzyżujące się. U róż wielkokwiatowych i wielokwiatowych skracamy pozostałe pędy na 3–5 pąków. Najlepiej, jeśli ostatni pąk na pędzie będzie skierowany na zewnątrz.
● Pochwal się ogrodem Zapraszamy do zaprezentowania swojej działki w nowym miesięczniku „Mój Ogródek”. Poza pięknymi działkami, kącikami i rabatami publikowane są tam listy działkowców na temat własnych sposobów na uprawę roślin, ciekawe rozwiązania techniczne, przepisy kulinarne i inne z życia wzięte pomysły do wykorzystania na działce. Listy można kierować na adres redakcji – ul. Bobrowiecka 1, 00–728 Warszawa lub mailem: redakcja@mojogrodek.pl. Wszystkie opublikowane listy będą nagrodzone.
● Pielęgnacja Rozgarniamy kopczyki usypane w poprzednim sezonie przed zimą i formujemy z nich misę wokół pnia, która ułatwi podlewanie roślin. Odkrywamy krzewy winorośli i jeżyny bezkolcowej, a pędy rozkładamy na rusztowaniu, altanie lub płocie, w zależności od miejsca posadzenia roślin.
● Truskawki Usuwamy słomę, którą rośliny były przykryte na zimę, zeschnięte liście, nadmiar rozłogów oraz pierwsze chwasty. Zaraz po kwitnieniu możemy rozłożyć ściółkę ze słomy, która ograniczy wzrost chwastów, polepszy wilgotność gleby, a w okresie zbiorów wpłynie korzystnie na jakość i stan zdrowotny owoców.
● Sadzimy Rośliny sadzimy w wilgotną ziemię, w pochmurny dzień, po wcześniejszym namoczeniu korzeni. Dołek powinien być taki, aby korzenie swobodnie się w nim zmieściły. Usuwamy uszkodzone korzenie i ustawiamy drzewko w dołku, tak, aby korzenie się nie podwijały i były równomiernie rozłożone. Miejsce okulizacji, powinno znajdować się 10–15 cm nad ziemią. Po posadzeniu, wokół drzewa rozkładamy obornik lub kompost, ale tak aby nie dotykał pnia. Przycinamy koronkę – sposób i intensywność zależą, od jakości materiału szkółkarskiego. Więcej na ten temat można przeczytać w książce „Sztuka cięcia drzew i krzewów owocowych” (dostępna na www.dzialkowiecsklep.pl, cena: 12,60 zł) lub w kwietniowym „Działkowcu”. Na ogrodowych tablicach informacyjnych wywieszone są również plansze instruktażowe na ten temat.
● Cięcie brzoskwini Już po kwitnieniu drzew roczne pędy skracamy nad 6–8 oczkiem, wycinamy pędy bardzo cienkie, chore, przemarznięte, zbytnio zagęszczające koronę. Duże rany po cięciu smarujemy Funabenem PA.
● Borówka Ściółkujemy glebę wokół krzewów – najlepsze do tego są wióry z drzew iglastych lub trociny. Warto też zastosować nawożenie – specjalistyczne nawozy dla borówki można zamówić na www.dzialkowiecsklep.pl lub tel. 22 101 34 34.
● Przeszczepianie Przez cały miesiąc można przeszczepiać drzewa. U starszych drzew zabieg ten powinniśmy rozłożyć na 2 lata. Przeszczepienie całego drzewa w jednym roku może je zbytnio osłabić, a w skrajnych przypadkach doprowadzić do jego śmierci.
● Czym pryskać? Zestawienia polecanych środków ochrony roślin można znaleźć na planszach wywieszanych na tablicach ogrodowych, a z kwietniowym „Działkowcem” warto zgłębić zasady ekologicznej ochrony roślin.
● Mszyce W ich ograniczaniu dużą rolę odgrywają organizmy pożyteczne, np. biedronki, bzygi, ptaki. Jednak czasem ich starania nie są wystarczające i sami musimy interweniować. Do dyspozycji mamy metody mechaniczne, np. wycinanie pędów i liści z koloniami, opryski preparatami naturalnymi np. z pokrzywy lub czosnku, w ostateczności – preparaty chemiczne (Mospilan, Calypso). Więcej na ten ekologicznego zwalczania mszyc można przeczytać w kwietniowym wydaniu miesięcznika „Mój Ogródek”.
● Na rzodkiewce i rzodkwi Warzywa te mogą być uszkadzane przez pchełki (małe, błyszczące, czarne i skaczące chrząszcze), które wygryzają w liściach małe, okrągłe dziurki. Silnie uszkodzone liście szybko zasychają i obumierają. Najbardziej groźne są przy suchej i słonecznej pogodzie. Interweniujemy zaraz po zauważeniu pierwszych objawów. Na zagonach warto utrzymywać wilgotną glebę, często zraszać rośliny, wyłapywać skaczące pchełki na tabliczki lepowe (po południu są najbardziej ruchliwe). Poleca się na przemian rzędową uprawę warzyw kapustnych i rzodkiewki z sałatą i szpinakiem oraz okrywanie roślin włókniną w początkowym okresie wegetacji i oprysk preparatem wykonanym z ząbków czosnku.
● Siew i sadzenie Wysiewamy bób, (ale nie później niż do połowy kwietnia) i inne warzywa odporne na obniżenie temperatury, np. marchew. Na rozsadniku pod koniec miesiąca wysiewamy nasiona kapustnych (średnio wczesna kapusta biała, włoska, czerwona, brukselska, kalarepa – na zbiór letni), sałat przeznaczonych na letnie użytkowanie. Z sałat na zbiór latem wybieramy odmiany uniwersalne, odporne na wybijanie w pędy nasienne przy wysokich temperaturach. Zasiewy na rozsadniku okrywamy płasko włókniną (ochrona przed pchełkami).
● Rozsada Po 20 kwietnia zaczynamy produkować rozsadę warzyw dyniowatych i niektórych ziół. Nasiona wysiewamy po 2 sztuki do doniczek z substratem torfowym. W pomieszczeniu utrzymujemy temperaturę około 20–22°C. Pikujemy siewki papryki i pomidorów. Więcej na temat rozsady można przeczytać w kwietniowym „Działkowcu” i nowym miesięczniku „Mój Ogródek”.
KR PZD (a.j.)
| |
|
|
|
| |
Dzisiejszego dnia stronę odwiedziło |
» » » |
179 |
|
|
W tym tygodniu stronę odwiedziło |
» » » |
955 |
|
|
W tym miesi±cu stronę odwiedziło |
» » » |
529 |
|
|
W tym roku stronę odwiedziło |
» » » |
16907 |
|
|
Od pocz±tku stronę odwiedziło |
» » » |
1430364 |
|
|
|
|
| | ||||||||||